Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα – Δερματικά Κονδυλώματα

Είναι το συχνότερο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα το οποίο οφείλεται σε στελέχη του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Οι γενότυποι HPV6 & HPV11 (χαμηλού κινδύνου) είναι αυτοί που ευθύνονται κυρίως για το 90% των οξυτενών κονδυλωμάτων.

Τα κονδυλώματα εμφανίζονται μεμονωμένα ή σε συμπλέγματα. Οι βλάβες μπορεί να είναι μικρές ή μεγάλες, επίπεδες ή ανάγλυφες ή να έχουν την όψη μικροσκοπικού κουνουπιδιού.

Τα δερματικά κονδυλώματα εμφανίζονται συχνά στην περιοχή του αιδοίου, στην είσοδο του κόλπου, στο πέος, στο όσχεο, στον πρωκτό,  στο περίνεο, στο εφήβαιο και στη βουβωνική χώρα.

Σπανιότερες εντοπίσεις είναι τα χείλη του στόματος, η γλώσσα, η στοματική κοιλότητα, ο φάρυγγας και ο λάρυγγας.

Ο τρόπος μετάδοσης είναι η σεξουαλική επαφή (κολπική, πρωκτική, στοματογεννητική, απλή δερματική επαφή γεννητικών/περιγεννητικών περιοχών). Επιπλέον, τα κονδυλώματα μπορούν να μεταδοθούν στο νεογνό από μητέρες με γεννητικά κονδυλώματα, κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Μετά την αρχική επαφή, ο ιός μπορεί να μείνει σε λανθάνουσα κατάσταση στο δέρμα και να μην υπάρξουν άμεσα κλινικά συμπτώματα.

Η περίοδος επώασης του ιού είναι σχετικά μακρά (ένας με οχτώ μήνες ή περισσότερο).

Ο ιός μεταδίδεται εύκολα αν υπάρχει ενεργό κονδύλωμα, δεν αποκλείεται όμως να μεταδίδεται ακόμα και όταν δεν υπάρχουν κλινικά εμφανείς βλάβες.

Εκτιμάται ότι το 50%-70% των σεξουαλικά ενεργών ανδρών και γυναικών θα προσβληθούν από τον ιό κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Τα κονδυλώματα όμως θα εμφανιστούν μόνο στο 10% αυτών που θα μολυνθούν, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις, το ανοσοποιητικό σύστημα αναλαμβάνει τον αυτοπεριορισμό της ιογενούς αυτής λοίμωξης.

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο μετάδοσης του HPV και των δερματικών κονδυλωμάτων είναι ο μεγάλος αριθμός ερωτικών συντρόφων και το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Θεραπεία Κονδυλωμάτων

Η θεραπεία των κονδυλωμάτων στοχεύει στην καταστροφή των κλινικών και ενεργών βλαβών στη δεδομένη χρονική στιγμή, μειώνοντας έτσι το φορτίο του ιού και τη μεταδοτικότητα των ασθενών. Σε αντίθεση με τα κονδυλώματα, ο ίδιος ο ιός δεν μπορεί να απομακρυνθεί από τον οργανισμό.

• Κρυοθεραπεία με υγρό άζωτο (με ελαφρύ ψεκασμό ή εξ’ επαφής με βαμβακοφόρο στυλεό). Μέθοδος κλασική, αποτελεσματική και ασφαλής (εφαρμόζεται ακόμη και στη διάρκεια της εγκυμοσύνης).
  Δεν χρειάζεται αναισθησία και δίνει τη δυνατότητα να αντιμετωπιστούν πολλαπλές βλάβες πολύ γρήγορα.
  Επίσης η αποθεραπεία είναι ταχεία και ανώδυνη (ήπιος ερεθισμός λίγων ημερών). Πρόκειται όμως για μια “τυφλή” μέθοδο, μιας και δεν έχουμε άμεση εξάλειψη των βλαβών και συνήθως απαιτείται επανεξέταση και πιθανή επανάληψη σε 2-3 εβδομάδες.
• Διαθερμοπηξία. Αποτελεσματική μέθοδος, με άμεση εξάλειψη των βλαβών.
  Απαιτείται συνήθως τοπική αναισθησία και το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα εξαρτάται σημαντικά από την εμπειρία και τις δεξιότητες του θεράποντος ιατρού.
• Laser CO₂. Πλεονεκτεί σήμερα όλων των διαθέσιμων μεθόδων. Η δέσμη του laser στοχεύει επιλεκτικά τις βλάβες, αφήνοντας ανέπαφο το γύρω υγιές δέρμα.
  Μπορεί δε, αναίμακτα και γρήγορα, να καταστρέψει όλα τα υπάρχοντα στη δεδομένη στιγμή κονδυλώματα. Απαιτείται τοπική αναισθησία και ο χρόνος αποθεραπείας είναι μεγαλύτερος σε σχέση με την κρυοπηξία (ιδιαίτερα στη θεραπεία πολλαπλών βλαβών).
• Τοπικές ανοσορρυθμιστικές (ιμικουιμόδη 5%) ή καυστικές ουσίες (ποδοφυλοτοξίνη).

Ανεξάρτητα από τη θεραπευτική μέθοδο που ανά περίπτωση θα εφαρμοστεί, είναι ιδιαίτερα σημαντική η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς, το οποίο συμβάλλει στην αντιμετώπιση και τον αυτοπεριορισμό της νόσου.