Αξιολόγηση σπίλων
Οι σπίλοι ή ελιές υπάρχουν στους περισσότερους ανθρώπους και απαιτούν τη δέουσα προσοχή μας. Κι αυτό γιατί, μπορεί να φαίνονται ακίνδυνες, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αποτελέσουν τη βάση ανάπτυξης κακοήθους μελανώματος, δηλαδή της επιθετικότερης κακοήθειας του δέρματος.
Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντικό να ελέγχουμε τακτικά τις ελιές μας με αυτοεξέταση, ειδικά αν ανήκουμε στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Πότε ανήκει κάποιος σε αυτές; Αν έχει:
- ανοιχτόχρωμο τύπο δέρματος
- περισσότερους από 50 σπίλους
- ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό μελανώματος
- ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων στην παιδική ηλικία
- σύνδρομο διαπλαστικών σπίλων
- γιγαντιαίο συγγενή μελανινοκυτταρικό σπίλο
Για να αξιολογήσουμε σωστά κάθε «ύποπτο σπίλο» χρησιμοποιούμε τον μνημονικό κανόνα ABCD και επιπρόσθετα EF, σύμφωνα με τον οποίο:
A: είναι η ασυμμετρία (asymmetry)
B: είναι οι μεταβολές του ορίου της βλάβης (border)
C: είναι οι μεταβολές του χρώματος (color)
D: είναι οι μεταβολές της διαμέτρου (diameter)
E: είναι η πιθανή ανύψωση του σπίλου (elevation)
F: είναι το οικογενειακό ιστορικό του ατόμου (family history).
Επιπλέον, αξιολογούμε σημαντικά κλινικά στοιχεία, όπως οποιαδήποτε αλλαγή ως προς το μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα, την έπαρση ενός προϋπάρχοντος σπίλου, την αιμορραγία του σπίλου, την αίσθηση κνησμού και πόνου, οποιεσδήποτε αλλαγές στο δέρμα γύρω από τον σπίλο (ερυθρότητα, οίδημα, πληγή κτλ), καθώς και την εμφάνιση κάποιου νέου σπίλου. Έστω και ένα από αυτά τα συμπτώματα είναι αρκετό για να απευθυνθείτε σε εξειδικευμένο δερματολόγο. Ο ύποπτος για κακοήθεια σπίλος πρέπει να αφαιρείται χειρουργικά επί υγειών ορίων και να αποστέλλεται για ιστολογική εξέταση.
Δερματοσκόπηση
Η δερματοσκόπηση είναι μια ασφαλής μέθοδος πρόληψης. Μας βοηθάει να διακρίνουμε καλύτερα τους σπίλους και να τους εκτιμήσουμε, να διαγνώσουμε το μελάνωμα και να αποφύγουμε άσκοπες χειρουργικές αφαιρέσεις μελαγχρωματικών ή μη, βλαβών.
Μέσω αυτής της μη επεμβατικής διαγνωστικής τεχνικής, πετυχαίνουμε τη μεγέθυνση του δέρματος, ώστε να μπορούμε να δούμε με ακρίβεια κάθε μικροσκοπική λεπτομέρεια (δομή, χρώμα) της μελαγχρωματικής βλάβης που θέλουμε να εξετάσουμε.
Η μέθοδος της δερματοσκόπησης είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, γιατί μας δείχνει λεπτομέρειες που δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι ή με τους κοινούς μεγεθυντικούς φακούς. Έτσι, βελτιώνεται η ακρίβεια της διάγνωσης στην κλινική εξέταση των σπίλων και δίνει τη δυνατότητα στον ιατρό με την κατάλληλη εκπαίδευση και πείρα, να διακρίνει τις άτυπες/κακοήθεις από τις καλοήθεις βλάβες. Φυσικά, όσο καλή κι αν είναι μέθοδος της δερματοσκόπησης, η απόλυτη διάγνωση των υπόπτων βλαβών γίνεται πάντα με χειρουργική εξαίρεση και ιστολογική εξέταση.
Συμπερασματικά, η αυτοεξέταση του δερματός σας (μία φορά τον μήνα), αποτελεί μια σημαντική μέθοδο πρόληψης των καρκίνων του δέρματος και ιδιαίτερα του μελανώματος. Σε περίπτωση οποιασδήποτε ύποπτης σημειολογίας ή αλλαγής των σπίλων ή εμφάνισης κάποιου «νέου» σπίλου, θα πρέπει άμεσα να επισκεφτείτε έναν εξειδικευμένο δερματολόγο.