Μέλασμα

Τι είναι μέλασμα;

Μέλασμα (κοινώς πανάδες) είναι δερματικές δυσχρωμίες που εμφανίζονται κυρίως στην περιοχή του προσώπου και σπανιότερα σε άλλες ηλιοεκτεθειμένες περιοχές όπως λαιμό, αντιβράχια, κτλ.

Οι περιοχές του προσώπου που προσβάλλονται συχνότερα είναι το μέτωπο, τα ζυγωματικά, το άνω χείλος και η μύτη.

Το μέλασμα εμφανίζεται αποκλειστικά στους ενήλικες και κυρίως στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας με επικρατέστερη τη δεύτερη με τρίτη δεκαετία της ζωής.

Αν και προσβάλλονται όλες οι φυλές, το μέλασμα είναι συχνότερο στα σκουρόχρωμα δέρματα.

Η αιτιοπαθογένεια του είναι πολυπαραγοντική και, μέχρι στιγμής, δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως.

Ενοχοποιούνται η κληρονομική προδιάθεση, η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, η κύηση (μάσκα της εγκυμοσύνης ή χλόασμα), η λήψη αντισυλληπτικών και η χρήση κάποιων καλλυντικών.

Το μέλασμα οφείλεται στην τοπική υπερπαραγωγή της χρωστικής του δέρματος που ονομάζεται μελανίνη. Η μελανίνη παράγεται από ειδικά κύτταρα, τα μελανινοκύτταρα που κάτω από “ειδικές” συνθήκες γίνονται “υπερευαίσθητα” με αποτέλεσμα να υπερπαράγουν τοπικά την εν λόγω χρωστική και να δημιουργούνται νησίδες δυσχρωμιών στο δέρμα.

Διαγνωστική προσέγγιση

Χρησιμοποιώντας μια ειδική λυχνία φθορισμού (λυχνία Wood) η δερματολόγος μπορεί να εντοπίσει το βάθος που έχει εναποτεθεί η μελανίνη προκειμένου να επιλεγεί η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση αλλά και να προβλεφθεί έμμεσα το αναμενόμενο αποτέλεσμα της θεραπείας.

Με την χρήση της λυχνίας Wood το μέλασμα διακρίνεται σε 3 τύπους:

1. Επιδερμιδικό τύπο (70% των περιπτώσεων) σχετικά επιφανειακή εντόπιση της μελανίνης στο δέρμα και πολύ καλής πρόγνωσης όσον αφορά την ανταπόκριση στην θεραπεία.
2. Χοριακό τύπο (20%), με βαθύτερη εντόπιση της μελανίνης, αντιστέκεται στην θεραπεία και απαιτεί ειδική προσέγγιση.
3. Μικτός τύπος (10%), δηλ. με μικτή (επιφανειακή και βαθύτερη) εναπόθεση μελανίνης και με μετρίως ικανοποιητική ανταπόκριση στις διάφορες θεραπείες. Από την ταξινόμηση αυτή γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι, όσο βαθύτερο είναι το μέλασμα τόσο πιο επίμονη θα πρέπει να είναι η αντιμετώπισή του.

Η δερματολόγος αφού εξετάσει τον ασθενή κάνει την σωστή αξιολόγηση του τύπου του μελάσματος και εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Αντιμετώπιση μελάσματος

• Ιατρικά δερμοκαλλυντικά, συνταγογραφούμενα από την δερματολόγο, με συνδυασμό ισχυρών δραστικών ουσιών στις κατάλληλες συγκεντρώσεις ανά περίπτωση 
• Εφαρμογή διαφόρων ειδικών χημικών peelings (TCA, γλυκολικό, κοχικό, λακτικό, διάλυμα Jessner, ρετινόλης, Melapeel Forte Peeling, PRX, κλπ.)  
• Dermapen με εφαρμογή λευκαντικού πρωτοκόλλου 
• Ενέσιμη μεσοθεραπεία με λευκαντικά κοκτέιλ 
• Exosomes
• Μικροδερμοαπόξεση με διαμάντι σε συνδυασμό με τοπική αγωγή ή άλλες θεραπείες 
• Fractional laser σε ανθεκτικές και επιλεγμένες περιπτώσεις 

Στα σύγχρονα θεραπευτικά πρωτόκολλα που εφαρμόζονται στο ιατρείο μας, συνδυάζονται με απόλυτη ασφάλεια και επιτυχία διάφορες από τις παραπάνω μεθόδους, με σκοπό την σταθερή, σταδιακή επαναφορά του φυσιολογικού χρώματος της επιδερμίδας.

Τονίζεται, ότι η χρήση αντιηλιακής προστασίας είναι μείζονος σημασίας όχι μόνο για την θεραπεία του μελάσματος αλλά και για την πρόληψη της εμφάνισής του.

Καμία θεραπευτική προσέγγιση δεν μπορεί να είναι επιτυχής αν δεν συνοδεύεται από επαρκή φωτοπροστασία.

Το αντιηλιακό που θα πρέπει να χρησιμοποιούν οι ασθενείς με μέλασμα, θα πρέπει να να είναι ευρέος φάσματος (έναντι UVA, U VB και ορατού φωτός) και πάντα με υψηλό δείκτη προστασίας. Πρέπει δε, να χρησιμοποιείται καθημερινά, χειμώνα καλοκαίρι, ακόμη όταν δεν υπάρχει άμεση έκθεση του ατόμου στον ήλιο. Επίσης να εφαρμόζεται με σχολαστικότητα σε επαρκή ποσότητα και να ανανεώνεται τακτικά.

Μετά το πέρας της θεραπείας, η δερματολόγος συστήνει την χρήση ειδικών προϊόντων για την μακροχρόνια διατήρηση του αποτελέσματος και την πρόληψη της επανεμφάνισής του.